Abonnement: Rechtskroniek voor het Notariaat (RKN) Deel 39 2021

Omschrijving

Het Instituut voor Notarieel Recht van de Faculteit Recht en Criminologie van de UGent beoogt door de “Rechtskroniek voor het Notariaat” in het bijzonder ten behoeve van de notarissen en de kandidaat-notarissen, de advocaten en de advocaten-stagiairs, de magistraten en hun aller medewerkers, alsook in het algemeen aan alle praktijkjuristen, een accurate, wetenschappelijk onderbouwde toelichting te geven bij nieuwe wetten of nieuwe ontwikkelingen in rechtspraak of rechtsleer.

Deze publicatie komt tot stand n.a.v. het congres aan de RUGent, Instituut Notariaal Recht.

Sprekers/auteurs:

Erfpacht, opstal en vruchtgebruik: een mijnenveld voor de notaris. Hoe zit het met de verschuldigde registratierechten?
Erik Van Tricht, erenotaris, erevoorzitter Fednot en voormalig gastprofessor UGent

Boek 3 van het BW is in werking getreden op 1 september laatst. Het heeft de aandacht verscherpt voor een aantal zakelijke rechten, waaronder het vruchtgebruik, de erfpacht en de opstal. De vraag dringt zich op of de nuances, verfijningen en wijzigingen die zijn aangebracht ook een weerslag (kunnen) hebben op het fiscale vlak en dus in de eerste plaats op de verschuldigde registratierechten? Tijd om een stand van zaken op te maken én van de aanpassingen van het BW die een fiscale invloed zouden kunnen hebben én van de behandeling inzake registratierechten. Hopelijk moet er niet te veel ontmijnd worden in het mijnenveld. Erfpacht, opstal

Erfpacht, opstal en vruchtgebruik: een tweede mijnenveld voor de notaris. Hoe zit het met de vennootschapsbelasting, de personenbelasting en de btw?
Jan Verhoeye, professor UGent, voorzitter van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen, vennoot De Deyne Verhoeye Accountants en Belastingconsulenten

De rechtsfiguren erfpacht, opstal, vruchtgebruik zijn als zakelijke rechten nog steeds flink gebruikt in onroerendgoedtransacties. De vraag daarbij is wat de ontwikkelingen zijn binnen het wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 en evident het jaarrekeningenrecht vermits
wat onder meer de vennootschapsbelasting betreft, de primauteit van het boekhoudrecht wezenlijk is. De rechtspraak is met wisselend resultaat gedurende de laatste vijf jaar ook geëvolueerd. De vraag wordt beantwoord of het gebruik van deze rechtsfiguren nog steeds aanvaard wordt door de fiscus (Dienst Voorafgaande Beslissingen in fiscale zaken of rulingdienst) en de rechtspraak en wat de mogelijke voorwaarden zijn om deze figuren toe te passen. Daarnaast zal stilgestaan worden bij de recente aanpassingen van het wetboek
btw die er kunnen voor zorgen dat de ooit zo veel gebruikte onroerende financieringshuur (leasing) in een aantal gevallen niet meer opportuun is.

Overgangsrecht inzake het nieuwe erfrecht, met bijzondere aandacht voor de moeilijkheden omtrent het vroegere artikel 858bis oud BW
Els Vyncke, doctoraatsonderzoeker UGent en kandidaat-notaris

Wanneer er nieuwe regelgeving ten tonele verschijnt, is het eerste wat we ons afvragen: wat verandert er inhoudelijk? De vraag naar het samenspel tussen de nieuwe en de oude regels komt pas later bovendrijven. Het overgangsrecht zou het antwoord daarop moeten bevatten, maar soms worden er slechts sibillijnse wenken gegeven. Net zoals bij de mythische orakels vergt het de nodige inspanning om dan uit de overgangsbepalingen praktische richtlijnen te destilleren. Deze uiteenzetting gaat in op het overgangsrecht inzake het hervormde erfrecht en focust specifiek op die vragen die slechts summier (of zelfs niet) geregeld zijn, zoals de waarderingsregels voor het samenstellen van de fictieve massa ingeval er een verklaring van behoud, een gift in de zin van het vroegere artikel 918 oBW of een begunstiging bij levensverzekeringscontract voorligt. Bijzondere aandacht gaat naar de inbreng aan en door de langstlevende echtgenoot (het vroegere art. 858bis oBW). Ondanks de afschaffing ervan in het hervormd recht, zullen de regels rond die inbreng nog
lang rechtskracht behouden op grond van de overgangsbepalingen. Deze zijn echter te abstract om zonder meer toegepast te kunnen worden in de praktijk.